در این مقاله، اپیدمیولوژی ترومای دندانی از نظر رشد و شیوع آن در بین دندان های اولیه و دائمی مورد بحث قرار خواهد گرفت. علل تروماي دنداني و توزيع آن متناسب با سن و جنس برجسته خواهد شد. طبقه بندی ترومای دندانی بر اساس آسیب های بافت نرم و سخت ترسیم می شود و متعاقباً معاینه و تشخیص بالینی ارائه می شود. روش های درمانی و تغییرات بین دندان های دندانی دائمی و اولیه همراه با دوره درمان جدید یعنی رویکرد بازسازی و دکوراسیون مورد بحث قرار می گیرد.
فهرست مطالب
- ترومای دندان چیست؟
- آشنایی با شیوع ترومای دندانی
- نحوه پیشگیری از تروما دندان کودکان چگونه است؟
- بررسی اهمیت زمان مراجعه به دندانپزشک اطفال پس از تروما
- سخن پایانی و سوالات متداول
ترومای دندان چیست؟
داشتن دندان های سالم نیاز به مراقبت های لازم دارد. در سنین کودکی مراقبت از دندان ها توسط والدین صورت می گیرد اگر والدین به سلامت و رعایت بهداشت دندان های کودک خود توجه کنند، رعایت بهداشت دهان و دندان برای کودک هم چون عادت می گردد. تروما در واقع ضربه ناگهانی به دندان است که باعث شکسته شدن دندان کودکان می شود. از جمله عوارض تروما، آسیب جدی به دندان ها و ایجاد هزینه های سنگین دندانپزشکی برای خانواده هاست. تروما بیشتر در کودکان رخ می دهد، به طوری که 30 درصد کودکان ضربه های شدید دندانی را تجربه کرده اند، به دلیل بازی گوشی کودکان از سنین مدرسه، تصادف و یا زمین خوردن، بیشتر آسیب ها به دندان های قدامی کودکان وارد شده و عدم رسیدگی به موقع ، امکان ترمیم و بازیابی دندان از بین می رود. برای پیشگیری از عارضه تروما اقدامات اولیه شامل، مراقبت از کودکان در محیط های بازی، جلوگیری از بر خورد های فیزیکی خشن کودکان، مراقب دائمی از کودکان در مدرسه و استفاده از محافظ دندان در ورزش های رزمی توصیه می شود.
تروما یا همان وارد شدن ضربه شدید و ناگهانی به دندان یکی دیگر از علت های مراجعه کودکان به دندانپزشکی می باشد. زیرا در اثر وارد شدن این ضربه اصولا شکستگی در دندان کودکان رخ می دهد. برای ترمیم دندان کودکان و جلوگیری از ایجاد آسیب بیشتر، والدین بهتر است هر چه زودتر کودک خود را به یک دندانپزشک اطفال برده تا معاینات و فعالیت های لازم برای کودک آن ها انجام شود.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله روکش دندان شیری کودکان را بخوانید.
اگر ترومای دندان به موقع درمان نگردد، باعث سخت شدن روند درمان می شود. بنابراین اگر کودک شما دچار هر گونه تروما به دندان خود شد، بهتر است در اولین فرصت به یک دندانپزشک ببرید.
تروما در دندان های دائمی و شیری
احتمال ایجاد تروما دندان در سنین مختلف در کودکان وجود دارد . تروما می تواند به هر دلیلی رخ دهد و کودکان بیشتر در معرض آن خواهند بود . عوامل بسیاری می تواند سبب بروز تروما در دندان کودکان شود، عواملی همچون بازیگوشی کودکان، ضربه خوردن در مدرسه، تصادفات، بازی کردن و … ممکن است رخ دهد .
تروما عارضه ای نیست که مربوط به بازه سنی خاصی شود زیرا این مورد در اثر حوادثی مانند تصادفات، وقایع ناخوش، ضربه و زمین خوردن کودک اتفاق میافتد. معمولا بازه سنی 2 الی 5 سالگی بسیار با این موضوع رو به رو میشویم زیرا اوج بازیگوشی کودکان است.
دندان های شیری به دلیل اینکه استحکام زیادی ندارند بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند . به طوری که بیش از بیست درصد کودکان زیر هفت سال سابقه تروما دندان های شیری داشته اند . به خاطر انجام فعالیت های ورزشی در پسران و افزایش تحرک پسران دو برابر دختران در معرض این صدمه قرار دارند . همچنین کودکان در فواصل سنی 6 تا 12 سالگی بیشتر در معرض تروما دندان قدامی قرار دارند .
دندان های فرو رفته در فک
امکان فرو رفتن دندان ها برای دندان های دائمی و شیری وجود دارد، ممکن است این فرو رفتگی به نحوی صورت گیرد تا والدین نتوانند تشخیص دهند که دندان نهفته است و یا داخل فک فرو رفته است، رادیوگرافی در هنگام تروما کمک کننده است، با استفاده از رادیوگرافی دندانپزشک می تواند تشخیص دهد که آیا دندان داخل فک فرو رفته یا افتادگی صورت گرفته است.
لازم به ذکر است که زمانی که دندان های شیری بعد از تروما به داخل فک فرو رفته باشد امکان آسیب به جوانه دندان های دائمی نیز وجود دارد. در حقیقت ارتباط تنگاتنگی بین دندان های شیری کودک و جوانه دندان های دائمی وجود دارد، بنابراین هر گونه آسیبی به دندان شیری کودک وارد شود، این آسیب را به جوانه دندان دائمی کودک انتقال می دهد.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله فیشور سیلانت دندان را بخوانید.
آشنایی با شیوع ترومای دندانی
جالب است بدانید که ترومای دندانی علاوه بر متفاوت بودن در سنین مختلف، در کشور ها نیز این آمار گوناگون است. برای مثال در ایالات متحده شیوع ترومای دندانی حمیان سنین 6 الی 20 سالگی حدود 27 درصد است و این آمار برابر با احتمال بروز آسیب دندانی در افراد با بازه سنی 20 الیی 50 سالگی است.
حال این مورد در انگلستان به این صورت است که در بازه سنی 10 الی 15 سالگی نیز حدود 25 در صد میباشد. این مورد در کشور های آسیایی بیشتر در رده سنی 3 الی 15 سالگی نیز مشاهده میشود.
نحوه پیشگیری از تروما دندان کودکان چگونه است؟
والدین نقش بسزایی در تربیت کودکان دارند و آموزش به کودکان می تواند از بروز صدمات احتمالی همچون تروما یا ضربات ناگهانی بکاهد . مراقبت از کودکان در حین بازی کردن بسیار حائز اهمیت می باشد .
همچنین بهتر است در صورت نشستن در وسیله نقلیه حتما از کمربند ایمنی به منظور پیشگیری از آسیب دیدگی استفاده گردد . یکی دیگر از مواردی که می تواند از بروز ترومای دندانی پیشگیری شود استفاده از محافظ های دندانی می باشد .
اقدامات هنگام بروز تروما در دندان کودک
- دندان آسیب دیده را با دست لمس نکنید و به آن فشار وارد نکنید.
- اگر دندان دچار خونریزی شده است باید از گاز استریل برای قطع آن استفاده کنید.
- زمانی که تروما برای دندان پیش میآید باید برای کاهش درد آن از کمپرس سرد استفاده کرد.
- به کودک یادآوری کنید که با زبان خود دندان آو نواحی آسیب دیده را مورد فشار قرار ندهد و برای کنجکاوی آن را لمس نکند.
- برای اینکه تروما پیش نیاید والدین باید به محل انتخابی برای بازی کودکانشان توجه داشته باشند تا بتئانند از اتفاقات احتمالی جلوگیری فرمایند.
رادیوگرافی بعد از ایجاد تروما
زمانی که تروما برای اطفال رخ میدهد باید هر چه سریع تر به بهترین دندانپزشک اطفال مراجعه کرد تا اقدامات لازم صورت گیرد. این زمان ابتدا برای اینکه مشخص شود که دندان دچار شکستگی شده است یا خیر رادیوگرافی استفاده میشود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله فضا نگهدارنده دندان شیری کودکان را بخوانید. در رادیوگرافی علاوه بر مشاهده انواع شکستگی ها، میزان ابعاد اعضای کانال و حتی انتهای کانال ریشه نیز بررسی میشود. در مرحله بعدی باید بررسی شود که اگر شکستگی وجود دارد، چقدر به پالپ نزدیک است یا ناحیه شکستگی ریشه دندان را درگیر کرده است یا خیر.
بررسی اهمیت زمان مراجعه به دندانپزشک اطفال پس از تروما
در شرایطی با این مورد رو به رو خواهیم شد که دندان شکسته و یا در فک فرو میرود و گاهی آسیب انقدر شدید است که واقعا خطرات ناخوشایندی کودک را تهدید میکند. به همین دلیل والدین گرامی باید توجه داشته باشند که به محض بروز چنین حادثه ای به دندان پزشک اطفال خوب مراجعه فرمایید. توجه داشته باشید زمان مراجعه به دندانپزشکی برای درمان و اقدامات لازم بسیار اهمیت داشته بنابراین با سهل انگاری از این موضوع رد نشوید.
سخن پایانی
شما در این مقاله با ترومای دندان کودکان آشنا شدید. همچنین از راههای درمان و پیشگیری آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توس ما جواب داده شود.
سوالات متداول
اصولا مراقبت از دندان ها همیشه باید انجام شود اما گاهی اوقات دست ما نیست که جلوی وارد شدن یک ضربه به دندان را بگیریم. برای مثال، در حین ورزش ممکن است دندان دچار تروما شود.
زمانی که تروما برای اطفال رخ میدهد باید هر چه سریع تر به بهترین دندانپزشک اطفال مراجعه کرد تا اقدامات لازم صورت گیرد. این زمان ابتدا برای اینکه مشخص شود که دندان دچار شکستگی شده است یا خیر رادیوگرافی استفاده میشود. در رادیوگرافی علاوه بر مشاهده انواع شکستگی ها، میزان ابعاد اعضای کانال و حتی انتهای کانال ریشه نیز بررسی میشود. در مرحله بعدی باید بررسی شود که اگر شکستگی وجود دارد، چقدر به پالپ نزدیک است یا ناحیه شکستگی ریشه دندان را درگیر کرده است یا خیر.