اگر شما هم اطلاعات چندانی درباره شاخه‌های تخصصی دندانپزشکی ندارید نگران نباشید. در این مقاله درباره‌ی گروه کم‌جمعیتی از دندانپزشکان متخصص صحبت خواهیم کرد که شاید تا کنون نامشان را نشنیده باشید. کمتر از 3 درصد دندانپزشکان تخصص اندو را ادامه میدهند. با ما همراه باشید تا اندودنتیست ها را بشناسیم.
اندو چه تخصصی‌ست؟
متخصص اندودنتیست یا (Endodontist) دندانپزشکی است که در زمینه ارزیابی، تشخیص و درمان مشکلات مربوط به پالپ دندان (tooth’s pulp) یا مغز دندان و کانال ریشه دندان ها آموزش دیده است. رایج ترین درمانی که یک اندودنتیست انجام می دهد، عصب کشی است. یکی از اشتباهات معمول در مورد عصب کشی آن است که این درمان دردناک است. در واقع، عصب کشی شبیه به پر کردن دندان است و درد کمی دارد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله رنگ بندی لمینت دندان را بخوانید. اندودنتیست به انجام عصب کشی مجدد یک دندان که به خوبی ترمیم نشده است، تشخیص و درمان درد های دهان و صورت، درمان اورژانس های دندانپزشکی، تروما به دندان، شکستن دندان و از این قبیل می پردازد.
تفاوت یک اندودنتیست با دندانپزشک
هر دوی این افراد یعنی هم اندودنتیست‌ها و هم دندانپزشکان به راحتی مشکلات مربوط به کانال های ریشه ای دندان را درمان میکنند. لازم نیست که حتما برای درمان مشکلات کانال ریشه دندان یه یک اندودنتیست مراجعه کنید. و در موارد معمولی دندانپزشک عمومی نیز قادر به درمان مشکلات شما خواهد بود. اما چنانچه یک مشکل جدی و اساسی برای بخش بافت نرم دندان یا ریشه دندان شما پیش آمده باشد که نیازمند دانش بیشتر و ابزا حرفه ای تر باشد، شما قطعا باید به یک اندودنتیست مراجعه کنید. در غیر این صورت، دندانپزشک شما برای انجام درمان و رسیدگی اساسی ریشه کانال بسیار ماهر است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله شکاف لب و کام چیست را بخوانید.
اندودنتیست‌ها برای تشخیص و درمان مشکلات پالپ دندان، از میکروسکوپ های جراحی و اشعه X دندان استفاده میکنند. اگر شما یک مشکل خاص مربوط به بافت نرم دندان دارید، یک متخصص آندودنتیست برای تشخیص مشکل شما آموزش های بیشتری دیده است و درمان آن نیز برای او آسان تر است.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: آشنایی با انواع جراحی فک و صورت
چنانچه درد دندان شدیدی را تجربه می‌کنید، این متخصصان، مجدداً برای کمک به مدیریت درد شما بسیار واجد شرایط هستند. دندانپزشکان برای کنترل درد یا دشواری در تشخیص برخی شرایط، اغلب بیماران را به اندودنتیست ها ارجاع میدهند.
مواردی که به اندوتراپی نیاز دارند
- پالپ ملتهب دندان
- حساسیت بیش از حد به دمای سرد و گرم
- پوسیدگی دندان
- شکستن دندان
- ترک دندان
- وارد شدن ضربه شدید به دندان
- التهاب و تورم در اطراف دندان عفونی شده
- نیاز به درمان مجدد روی یک دندان
درمان آسیب به پالپ دندان
انواع خاصی از عوامل می توانند باعث بروز صدمه و آسیب به مغز و ریشه دندان شوند. فرقی نمی کند که چه مشکلی برای این بخش از دندان ایجاد می شود، مهم این است که متخصص اندودنتیست به درمان این مشکلات خواهد پرداخت. بیشتر بخوانید: همه چیز درباره آبسه دندان
در موارد شدید که دندان می‌شکند، ریشه و پالپ می توانند در معرض دید قرار بگیرد. به جای ترمیم تاج یا پر کردن دندان شکسته، یک متخصص اندودنتیست برای نجات دندان و رفع آسیب در وهله اول، کانال آسیب دیده را درمان می کند تا دندان بطور کلی از بین نرود.
نوع دیگری از آسیب دیدگی دندان که این متخصصان با آن روبرو می‌شوند، زمانی است که دندان به سمت لثه بالا کشیده می‌شود، یا بیش از حد پایین می آید و از جای خود تقریبا در می‌آید. این متخصصان در این وضعیت اقدام به بازگرداندن دندان به جایگاه اصلی خود و تثبیت آن می کنند بدون اینکه آسیبی به کانال ریشه وارد شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانیدمقاله همه چیز درباره حفره خشک دهان را بخوانید.
اگر شما هرگونه درد و یا مشکل غیرطبیعی مرتبط با دندان، یا مشکل در کانال ریشه خود را تجربه می‌کنید، ممکن است نیاز باشد که مستقیما به یکی از این متخصصان مراجعه کنید. اگر به دندانپزشک مراجعه می کند و او نتواند مشکل شما را حل کند، در نهایت شما را به یک اندودنتیست ارجاع خواهد داد. این متخصص آخرین کسی است که می تواند به درمان مشکلات شدید دندان شما کمک کند.
اپیکواکتومی
زمانی که بافت نوک ریشه و اطراف آن دچار التهاب شده باشد، باعث درد می شود و می تواند حتی منجر به بروز مشکلات شدیدتری شود. متخصص اندودنتیست برشی در لثه شما ایجاد میکند که استخوان و ریشه را در معرض دید خودش قرار دهد. این متخصص پس از ایجاد برش، بافت ملتهب و نوک ریشه دندان شما را از بین می‌برد یا خارج میکند.
متخصص ریشه سپس بخشی از نوک ریشه که برداشته را که خارج کرده با موادی پر میکند. استخوان اطراف ریشه که ملتهب شده بود در عرض چند ماه آینده بهبود می‌یابد.
درمان ریشه کانال
آندودنتیست‌ها، جراحی های مربوط به کانال ریشه دندان را انجام می دهند. درحالی که دندانپزشکان چنین کاری انجام نمی دهند. یکی از رایج ترین مشکلات کانال ریشه کلسیفیکاسیون یا انباشت کلیسم در آن ها است. متخصص اندودنتیست این ذخایر کلسیم را با ابزار کوچک جراحی از بین می‌برد.
گاهی اوقات بیمار در دندان خود درد شدیدی را احساس می کند که با انجام تست های رایج و حتی اشعه ایکس علت درد مشخص نمی شود. در این موارد متخصصین ریشه دندان برای پیدا کردن علت درد، اقدام به انجام یک جراحی اکتشافی دندان می کنند.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: از واترپیک چه می‌دانید؟
انجام جراحی تشخیصی، به این متخصصان اجازه می دهد تا به طور مستقیم به دندان و ریشه آن نگاه کنند. تا شکستگی های جزئی یا موارد دیگری که باعث درد می شود را کشف کنند. با پیدا کردن علت درد، متخصص تلاش می کند تا مشکل را برطرف کرده و سپس دندان را به حالت نخست خود بازگرداند.
با بروز مشکل در کانال ریشه دندان، و برطرف کردن این مشکل، بیشتر کانال های ریشه به طور کامل بهبود می یابند و شما نیازی به انجام کار اضافی روی آن‌ها ندارید. با این حال، برخی از دندان‌ها حتی پس از مداخله جراحی بهبود پیدا نمی کنند. و ممکن است که ریشه آلوده و عفونی شود. جراحی اندودنتیک در این شرایط بهترین شانس زنده ماندن و احیای دندان شما خواهد بود. در صورت عدم درمان مجدد این شرایط، ریشه آلوده یا آسیب دیده می تواند منجر به ریزش دندان و از بین رفتن آن می‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله متوجه شدیم که متخصصان اندونتیست با تخصص و مهارت ویژه‌‌ی خود قادر به حل مشکلات دندانی هستند که گاهی از دندانپزشکان عمومی ساخته نیست. عصب‌کشی‌های جدی و آسیب‌های وارده به پالپ و ریشه دندان در حوزه‌ی کاری این افراد قرار دارد.
