اگر شما دارای یک رحم دوشاخه هستید، به این معنی است که بخش بالایی رحم به طور کامل و یا ناقص به دو بخش مجزا تقسیم شده. این دو بخش شدن ممکن است درحدی باشد که رحم به شکل قلب دیده شود. یا در حدی باشد که رحم تا نزدیک واژن به دو قسمت تقسیم شده باشد. در ادامه این مطلب درباره راه‌هایی که پزشکان برای نشانه‌ها و روشهای تشخیص و درمان رحم دوشاخه معرفی کردند، بیشتر خواهید دانست.
فهرست مطالب
- رحم دوشاخه چیست؟
- علائم رحم دوشاخه چیست؟
- بهترین روش تشخیص رحم دوشاخه چیست و چگونه درمان می شود؟
- آیا رحم دو شاخ باعث نازایی می شود؟
- معرفی روشهای درمان رحم دوشاخه
- سخن پایانی و سوالات متداول
رحم دوشاخه چیست؟
رحم اندامی است که در بدن یک بانو قرار دارد و جنین را در خود نگه می‌دارد. شکل خفیف این وضعیت گاهی به عنوان رحم قلبی نیز نامیده میشود. زیرا در واقع شبیه به قلب است. شکل رحم شما در هنگام بارداری بسیار مهم است. زیرا بر چگونگی قرارگیری جنین تاثیرگذار خواهد بود. غیر طبیعی بودن رحم اتفاقی نسبتاً غیرمعمول است. در حدود ۳ درصد از بانوان با یک نقص در اندازه، فرم و ساختار رحم به دنیا می‌آیند. رحم دوشاخه‌ای یکی از شایع‌ترین انواع ناهنجاری‌های رحم در زنان است.
رحم دو شاخه یک ناهنجاری مادرزادی است. این اتفاق زمانی روی میدهد که رحم یک دختر در زمان جنینی به طور طبیعی رشد نمی‌کند. تنها بخشی از مجاری مخصوص به نام مجاری مولر یا پارامزونفریک به هم می‌پیوندند که منجر به جدا شدن دو قسمت فوقانی یا شاخ های رحم میشود. زمانی که اتصال این مجاری در بخش‌های بالایی به درستی شکل نمی‌گیرد، رحم به شکل قلب در می‌آید. شما نمی‌توانید از ایجاد این وضعیت جلوگیری و یا آن را متوقف کنید. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله راه های افزایش سایز سینه را بخوانید.
علائم رحم دوشاخه چیست؟
زنانی که با رحم دوقطبی متولد می شوند، ممکن است از مشکل خود اطلاع داشته و یا از آن بی‌اطلاع باشند. مگر اینکه بنا به دلایلی سونوگرافی یا سایر آزمایش‌های تصویربرداری انجام دهند. که در این صورت، پزشک متوجه رحم دوشاخه در این زنان میشود و بحث درمان رحم دوشاخه به میان می‌آید. به طور کلی میتوان گفت که در حالت عادی، رحم دوشاخه نشانه‌های قابل توجهی ندارد.
از سوی دیگر، برخی از زنان مبتلا به رحم دوقطبی، علائم زیر را گزارش می‌دهند:
- – خونریزی نامنظم واژینال
- – سقط مکرر
- – دوره‌های دردناک قاعدگی
- – درد در ناحیه شکم و درد در هنگام رابطه جنسی
- – حاملگی خارج رحمی
در صورتی که دارای رحم دوشاخه هستید، این اختلال یک عمر با شما همراه است. بنابراین هر گونه علائم بالقوه ممکن برای شما ایجاد شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله بارداری خارج از رحم را بخوانید.
بهترین روش تشخیص رحم دوشاخه چیست و چگونه درمان می شود؟
همانطور که در بالا هم اشاره شد، ممکن است فرد درگیر رحم دوشاخه هیچگونه علائمی نداشته باشد.لذا تشخیص این نوع بیماری بایستی به کمک سونوگرافی ، عکس رنگی رحم ، MRI و یا حین عمل جراحی لگن ، لاپاراسکوپی و هیستروسالپینگوگرام انجام گیرد. از مهمترین روشهای تشخیص رحم دو شاخه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
| سونوگرافی | سونوگرافی که به دو روش سطحی و واژینال انجام میگیرد.جزء کم خطرترین متودهایی است که برای تصویر برداری از داخل بدن انجام میشود. زیرا در این روش، به جای اشعه‌‌های مضر از امواج صوتی استفاده می‌گردد. |
| هیستروسونوگرافی | همانند سونوگرافی بوده و در این روش مایعات مخصوص از طریق لوله به رحم تزریق میشود و در هیستروسالپنگو گرافی ، رحم دوشاخ یا قلبی شکل تشخیص داده شود.. در حقیقت بهترین و موثرترین روش تشخیص رحم دو شاخ ، لاپاراسکوپی می‌باشد.چون در این روش، به علت افتراقی با رحم سپتوم‌دار، جهت تشخیص قطعی ، عمل لاپاراسکوپی انجام میشود |
| MRI یا لاپاراسکوبی | ام آر آی از دیگر روشهای تشخیص این ناهنجاری جسمی است که در آن از امواج مغناطیسی برای ثبت تصاویر از اندام‌های داخلی بدن انسان استفاده می شود. در این روش فرد به تونلی که دو سر آن باز است ،وارد میشود. این روش بدون درد خاصی صورت میگیرد و برای ثبت تصاویر مقطعی به کار میرود. |
آیا رحم دو شاخ باعث نازایی می شود؟
کیا با رحم دوشاخ باردار شدن!!! سوالی پرتکرار در این زمینه است.تحقیقات نشان میدهد که داشتن رحم دو شاخ تاثیر منفی بر بارداری نداشته و منجر به نازایی نمیشود.چرا که عملکرد تخمدانها کاملا طبیعی است. خانمهایی که با وجود رحم دوشاخ باردار میشوند، ممکن است دوران بارداری طبیعی و بدون هیچ مشکلی داشته باشند اما در برخی موارد ممکن است به عوارضی دچار شوند. بهتر است، قبل از اقدام به بارداری ، با مراجعه به پزشک متخصص ، از نظر فضای حفره رحم و اقدامات لازم ، مورد بررسی قرار گرفته و تحت نظر او باشند. زیرا برخی محققان عقیده دارند که این مشکلات به علت انقباضات نامنظم رحمی یا کاهش توانایی رحم اتفاق می‌افتند و احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهند. شیوع سقط مکرر در زنان مبتلا به نقص رحم یا همان رحم دو شاخی بین ۱.۸ تا ۳۷.۶ درصد است.
پس بنابراین رحم دوشاخ باعث ناباروری یا نازایی نمی شود بلکه نوع حاملگی از نوع حاملگی های خطرناک خواهند بود که نیاز به مراقبت بالینی و تجویز داروهای مخصوص به خود دارد.
معرفی روشهای درمان رحم دوشاخه
برای درمان رحم دوشاخه ابتدا مراحل تشخیص قطعی در زن صورت می گیرد تا با بررسی‌های لازم بهترین روش درمانی در نظر گرفته شود. در تشخیص رحم دو شاخه جهت شروع درمان، پزشکان می‌توانند از آزمون‌های زیر برای بررسی وضعیت و در نتیجه، درمان قطعی استفاده کنند:
- – آلتراسوند
- – تصویربرداری رزنانس مغناطیسی (MRI)
- – در معاینه لگن، رحم دو شاخه گاه قابل مشاهده و لمس است.
- – گاهی اوقات می توان از روش سونوگرافی برای تشخیص رحم دوقطبی استفاده کرد.
- – با استفاده از لاپاراسکوپی، اطلاعاتی در مورد شکل بیرونی رحم در دسترس قرار میگیرد.
- – هیستروسکوپی اطلاعاتی در مورد پیکربندی داخلی رحم ارائه میدهد.
درمان رحم دوشاخه با متروپلاستی
در هر صورت پس از تشخیص قطعی که معمولا از راه سونوگرافی صورت میگیرد. بر طبق شرایط خاص هر بیمار، درمان صورت میگیرد. یکی از روشهای درمانی جراحی، به نام متروپلاستی است که گاهی به منظور اصلاح شکل ظاهری و دو شاخه رحم صورت گرفته و این نوع روش جراحی بیشتر در زنان مبتلا به سقط جنین استفاده میشود.
در یک تجزیه و تحلیل تخصصی مشخص شد که 88 درصد از کسانی که جراحی متروپلاستی داشتند، دوران بارداری طبیعی و حاملگی موفقی داشته و نوزاد آنها بدون هیچ نقص و مشکلی متولد شده است. با این حال باید گفت که اکثر زنان برای ترمیم رحم دو شاخه، نیازی به جراحی ندارند.
انجام این روش در زنان مبتلا به رحم دوقطبی که مشکل ناباروری را هم تجربه می‌کنند، در جامعه پزشکی بحث برانگیز است. این موضوع به این دلیل است که بر اساس تحقیقات تخصصی روشن شده است که این وضعیت شانس بارداری زن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.
درمان رحم دوشاخه با روش هیستروسکوپی
یکی دیگر از روشهای معمول در درمان رحم دوشاخه، روش هیستروسکوپی است که به صورت ایجاد یک برش بسیار کوچک در رحم است و عمل بسیار مناسبی بوده که زمان زیادی صرف نمی‌کند.
هیستروسکوپی معمولا بدون درد و خونریزی بوده و سرپایی انجام میشود. در این عمل، با استفاده ابزارهای مخصوصی، ساختار رحم اصلاح شده و یا برای این کار از لیزر استفاده می کنند.
در عمل هیستروسکوپی، از یک هیستروسکوپ همراه با دوربین استفاده شده و ضمن مشاهده کامل کانال‌ها و رحم، از ابزارهای جراحی استفاده شده و با ورود به حفره رحمی، مشکل ساختاری برطرف میشود.
البته باید اضافه کرد که اکثر جراحان برای دریافت نتایج بهتر، عمل هیستروسکوپی را به همراه لاپاراسکوپی انجام می‌دهند تا به این ترتیب، به شکل دقیق‌تری ارزیابی شده و موقعیت دقیق حفره‌ها و دیواره و همچنین سپتوم، در دسترس باشد. به این وسیله، جراح با دقت و توانایی بالایی برش را انجام داده و به نتایج بهتری دست پیدا می‌کند. به طور کلی، عمل جراحی درمان رحم دوشاخه در اکثر موارد بدون عوارض و موفقیت‌آمیز است.
جراحی شکم، روش درمان قدیمی
این روش در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفت و امروزه چنان چه بیمار شرایط انجام دو جراحی بالا را نداشته باشد از روش جراحی شکم استفاده می شود. به دلیل برش بزرگی که در شکم ایجاد میشود، دوران نقاهت طولانی‌تر و درد بیمار بیشتر است.
سخن پایانی
شما در این مقاله با رحم دوشاخه آشنا شدید. همچنین از عوارض و روشهای درمان آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
برای زوجهایی که مشکل ناباروری داشته و رحم آنها دو شاخه هست برای درمان ای وی اف پیشنهاد می شود. در این روش جنین را به یکی از شاخه ها منتقل می کنند.شاخه ای که فضای بهتری در عملکرد داشته باشد برای جاسازی جنین مناسبتر است. در چنین حالتی اگر نارسایی دهانه رحم وجود نداشته باشد نیازی به سرکلاژ نیست.
روش زایمان چه بصورت سزارین باشد و چه بصورت زایمان طبیعی باشد ربطی به شکل رحم ندارد. خانم هایی که رحم دو شاخ دارند امکان دارد بدون نیاز به سزارین ، زایمان طبیعی داشته باشند. نوع زایمان بهتر است با تشخیص پزشک صورت بگیرد. گاهی وقتها بسته به حالت قرار گیری جنین در رحم عمل سزارین تجویز می شود. زیرا در صورت زایمان دو قلویی اگر یکی از جنین ها بصورت طبیعی متولد شد احتمال آسیب رسیدن به جنین دوم بالا می رود.
