برای شما هم پیش آمده که گاها بر اثر استرس یا شبها در طول خواب دائما دندان های خود را روی هم فشار دهید؟ این عادت رفتاری نادرست که موجب آزار و ناراحتی شما شده، دندان قروچه می باشد. شما در مورد عوارض و خطرات این رفتار چه میدانید؟
در این مقاله با ما همراه باشید تا هر آنچه لازم است درباره دندانقروچه بدانید.
دندان قروچه چیست؟
برخی افراد در شرایطی که هیچ غذایی نمی جوند، به صورت ارادی و غیر ارادی، دندان های خود را به یکدیگر می سایند و فشار می دهند. وقتی فرد با حرکت فک به عقب و جلو، دندانهای خود را به هم می ساید و یا آنها خود را روی هم نگه داشته و فشار می دهد، دچار دندان قروچه می باشد. بیشتر افراد از این رفتار کردن خود بی خبر هسند. زیرا این کار را در هنگام خواب انجام می دهند و این یکی از بزرگترین اختلالات خواب محسوب می شود. برای کسب اطلاعات مقاله اندودنتیست کیست را بخوانید. این اتفاق حتی زمانی که در بیداری نیز اتفاق می افتد، در اکثر اوقات غیر ارادی انجام می گیرد. دندان قروچه عوارض متعددی به دنبال دارد و کنترل آن در خواب بسیار سخت است.
علائم دندان قروچه
برخی از علائم می توانند نشانه ای از وجود دندان قروچه باشند. در زیر به بررسی آن ها می پردازیم:
خروپف
البته خروپف علت های متعددی دارد و نمی توان آن را تنها به دندان قروچه نسبت داد. بنابراین در صورتی که علائم دیگر را در کنار آن مشاهده کردید، ممکن است به دندان قروچه مبتلا شده باشید.
درد گوش
به دلیل نزدیک بودن ساختار مفصل تمپورومندیبولار به کانال گوش، دندان قروچه سبب درد گوش می شود.
درد ارجاعی
دندان قروچه می تواند درد ارجاعی ایجاد کند. یعنی شما درد را در ناحیه ای جز ناحیه اصلی احساس می کنید. ممکن است بر اثر آن گردن درد هم داشته باشید.بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: شکاف لب و کام چیست
مشکلات دهان و فک
در صورت ساییدن دندان ها روی هم سبب کوتاه شدن، کند شدن و یا شکستن دندان ها می شوید. همچنین فشار دادن دندان ها روی هم به بافت های اطراف فک نیز فشار وارد کرده و دردفک، زخمی شدن لثه و شکستن دندان را در پی خواهد داشت.
علائم دیگر
برخی دیگر از نشانه ها و علائم دندان قروچه می توان به بی خوابی شبانه، آسیب به دندان در اثر جویدن غذا و حساسیت بیش از اندازه دندان اشاره کرد.برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله آشنایی با انواع جراحی فک و صورت را بخوانید.
علت دندان قروچه
دندان قروچه ممکن است به چند دلیل رخ دهد. در کودکان پس از رویش اولین دندان و در هنگام رشد اولین دندان دائمی، سایش دندان ها اتفاق می افتد. به طور معمول این اتفاق زمانی که دندان های دائمی به طور کامل در می آیند متوقف می شود. این رفتار در اغلب اوقات به دلیل نگرانی، استرس، خشم و یا حتی تمرکز کردن اتفاق می افتد. بر اساس تحقیقات احتمال افزایش ضربان قلب در هنگام انجام این عمل نیز وجود دارد. احتمال دارد دندان قروچه مرتبط با یک ناهنجاری غیر طبیعی باشد. زمانی که دندان ها در موقع بسته شدن فک به هم نمی رسند، یک اختلال ناشی از این رفتار می باشد. برخی از دلایل دیگر این رفتار عبارتند از:
- گرفتگی عضلات: گرفتن عضلات صورت در خواب ممکن است برای بعضی از افراد نشانه ای از داشتن دندان قروچه باشد.
- اختلالات دندان و فکی: یکی دیگر از اختلالاتیست که می تواند علت این رفتار باشد، دندان های کشیده شده و یا افتاده می باشند.
- دارو ها: بعضی از دارو های خاص مانند داروی ضد افسردگی، آنتی سایکوتیک و آمفتامین می توانند باعث ایجاد دندان قروچه باشند.
- بیماری ها: برخی از بیماری های اعصاب مانند پارکینسون و یا هانتینگتون می توانند سبب انجام ناارادی این عمل باشند.
درمان
با توجه به اینکه علت دندان قروچه چیست، دندانپزشک برای درمان آن و یا جلوگیری از آسیب های احتمالی ناشی از دندان قروچه، روش هایی را استفاده می کند. اگر علت آن به دلیل اختلال در جفت شدن دندان ها باشد، دندانپزشک به اصلاح وضعیت نادرست دندان ها می پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله هر آنچه درباره جرمگیری دندان باید بدانید را بخوانید.
مدیریت استرس
یکی از موارد شایعی که سبب این رفتار می شود، استرس و فشار عصبی می باشد. بنابراین سعی کنید روان خود را آرام نگه دارید. برای این کار می توانید از یوگا و مدیتیشن کمک بگیرید. همچنین مواردی که در زیر بیان شده در این رابطه می توانند به شما کمک کنند.
- منیزیم: منیزیم می تواند با کاهش عصبانیت و خستگی، خوابی آسوده را برایتان ایجاد نماید. مصرف برخی غذا ها مانند اسفناج، لوبیا و موز میزان مناسبی منیزیم دارند.
- ریشه سنبل الطیب: این گیاه آرامش بی نظیری را در هنگام خواب برایتان ایجاد می کند. با مصرف سنبل الطیب می توانید باعث بهبود وضعیت خواب خود شوید. در این صورت میزان فشار دادن دندانها به شدت کاهش پیدا می کند.
- روغن اسطوخودوس: مصرف این روغن آرامش سیستم عصبی و کاهش استرس را به دنبال دارد. می توانید شب ها مقداری از این روغن را به بالش خود بزنید تا با تنفس آن، عضلات فک و دهان در وضعیت ریلکس قرار گرفته و فک ها از هم فاصله بگیرند.
- کاهش مصرف کافئین: مصرف بیش از اندازه کافئین می تواند سبب بروز مشکلات عصبی و روانی شود. کافئین با افزایش ضربان قلب و ایجاد تنگی نفس می تواند بر تغییر خلق و خو تاثیر داشته باشد و به دنبال آن احتمال دندان قروچه در خواب را افزایش دهد.
- حجامت: اگر دندانپزشک علت دندان قروچه شما را فشار عصبی زیادی تشخیص داد، می توانید با انجام حجامت استرس و فشار عصبی خود را کاهش دهید.
بیوفیدبک
بیوفیدبک به کمک تجهیزات کنترل ماهیچه های فک، به بیماران آموزش می دهد تا بتوانند دندان قروچه خود را کاهش دهند.
استفاده از نایت گارد
این وسیله مختص به هر فرد و توسط دندانپزشک ساخته می شود. در بیشتر مواقع تجویز دندانپزشکان برای دندان قروچه استفاده از نایت گارد می باشد. آشنایی با دلیل بوی بد دهان + از علل تا درمان
البته نایت گارد دندان قروچه را درمان نمی کند ولی از دندان ها و مفاصل فک محافظت کرده و مانع آسیب دیدگی آن ها در اثر این رفتار می شود.
بوتاکس
سم بوتولونیم یا بوتاکس عموما برای درمان های زیبایی به کار گرفته می شود، اما می تواند تا حدودی برای کاهش دندان قروچه نیز موثر باشد. سم بوتولونیم برای فلج موقتی عضلات استفاده می شود، بنابراین می تواند تا حدودی اثرات این رفتار را کاهش دهد ولی مانع عملکرد درست عضله نمی شود. بوتاکس فقط تا حدودی عضلات فک را برای فشار بیش از اندازه ضعیف می کند.
روش های کنترل دندان قروچه کودک
• پدر و مادر و اطرافیان کودک باید به وی کمک کنند تا رنجش و خشم درونی خود را هر چه که هست، قبل از خوابیدن بیان کرده و آرامش پیدا کنند تا دندان قروچه کودک کاهش و یا از بین برد.
• پدران و مادران باید قبل از خوابیدن، کودک خود را در آغوش گرفته و نوازش کنند و از او بخواهند تا هر چه در درون دارد چه به صورت ترس یا وحشت و یا رنجش بازگو کرده و از خاطر او دور سازد.
• دقت کنید که کودکتان به مقدار کافی آب بنوشد، زیرا کم آبی بدن ممکن است باعث دندانقروچه شود.
• اگر تکرر این رفتار به صورت عادت باشد استفاده از محافظ دندان توصیه میشود. تا وقتی که کودک دندان دائمی در نیاورده است، نیازی به محافظ دندانی نیست چرا که دندان شیری میافتد و از طرفی چون سن کودک کم است، گذاشتن محافظ دندانی راحت نیست.
عوارض دندان قروچه
- سایش دندان ها می تواند از بین رفتن مینای دندان را در پی داشته باشد.
- آسیب به مینای دندان حساسیت دندان ها را بسیار افزایش می دهد.
- دندان قروچه، می تواند درد را در نواحی گوش، سر، فک، گردن و تمام صورت پخش کند.
- ساییدن دندان ها در شب می تواند صدای آزار دهنده ای برای اطرافیان داشته باشد.
- اگر فردی دارای دندان پر شده باشد، این حرکت می تواند سبب بیرون ریختن مواد پر کننده دندان شود.
سخن پایانی
دندان قروچه به هر دلیلی که رخ دهد، قابل درمان است. باید این را در نظر داشته باشید که در صورت عدم توجه به آن، میتواند عوارض زیادی برای بدن و سلامتی شما در پی داشته باشد. شما نیز تجربیان خود را از این رفتارِ گاهاً غیرارادی برا ما بنویسید.